Struktura zarządzania kryzysowego w administracji publicznej Rzeczypospolitej Polskiej

Starosta Powiatowy

Powiatowy Zespół Zarządzania Kryzysowego

Zarządzeniem Starosty Przasnyskiego powołany został Powiatowy Zespół Zarządzania Kryzysowego (PZZK). PZZK jest organem opiniodawczo – doradczym Starosty Przasnyskiego w sprawach zarządzania kryzysowego.

Do jego ustawowych zadań należą:

• ocena występujących i potencjalnych zagrożeń mogących mieć wpływ na bezpieczeństwo publiczne i ich prognozowanie,
• przygotowywanie propozycji działań i przedstawianie staroście wniosków dotyczących wykonania, zmiany lub zaniechania działań ujętych w Powiatowym Planie Zarządzania Kryzysowego.
• przekazywanie do wiadomości publicznej informacji związanych z zagrożeniami,
• opiniowanie Powiatowego Planu Zarządzania Kryzysowego.

PZZK zapewnia harmonijne współdziałanie wszystkich jednostek organizacyjnych administracji samorządowej działających na obszarze powiatu i sprawne kierowanie ich działalnością w zakresie zapobiegania sytuacjom kryzysowym, przygotowania do przejmowania nad nimi kontroli w drodze zaplanowanych działań, reagowania w przypadku wystąpienia sytuacji kryzysowych, usuwania ich skutków oraz odtwarzania zasobów i infrastruktury.

Powiatowe Centrum Zarządzania Kryzysowego

W celu zapewnienia społeczeństwu powiatu podstawowych warunków ochrony przed niebezpieczeństwami związanymi z występowaniem klęsk żywiołowych oraz innych zagrożeń powodowanych siłami natury lub działalności człowieka funkcjonuje Powiatowe Centrum Zarządzania Kryzysowego (PCZK).

PCZK zorganizowano w siedzibie Komendy Powiatowej Państwowej Straży Pożarnej w Przasnyszu zapewniając całodobowy dyżur oraz przepływ informacji na potrzeby zarządzania kryzysowego i natychmiastowego podjęcia odpowiednich działań zmierzających do organizowania ochrony ludności przed zagrożeniami związanymi z zaistnieniem na terenie powiatu niebezpieczeństwa  dla zdrowia i życia ludności.

Fazy zarządzania kryzysowego

1. Zapobieganie

Czyli działania przyjmujące za cel główne działania uprzedzające eliminujące lub redukujące możliwości zaistnienia sytuacji kryzysowej. Zaliczamy do nich:

• Analizę zagrożeń i ocena wrażliwości
• Wspieranie badań stosowanych i transferu technologii
• Uświadamianie społeczeństwa i powszechna edukacja w zakresie przeciwdziałania zagrożeniom
• Stworzenie systemu zachęt i restrykcji finansowych oraz właściwe wykorzystanie zasobów
• Zapewnienie przywództwa i koordynacji

Zapobieganie odnosi się do działań, które eliminują lub redukują prawdopodobieństwo wystąpienia katastrofy, albo ograniczają jej skutki.

2. Przygotowanie

Kluczowym elementem przygotowań jest opracowanie planów reagowania kryzysowego, które to plany opisują kto, co i kiedy będzie robił, za pomocą jakich sił i środków i na jakiej podstawie prawnej  przed, w czasie i natychmiast po zdarzeniu kryzysowym. Przygotowanie to także zapewnienie zasobów specjalistycznych sił i środków reagowania, takich jak: stanowisko kierowania, system łączności kryzysowej, system alarmowania oraz personel reagowania kryzysowego, a także ewidencja zasobów sił i środków przydatnych do reagowania kryzysowego.

3. Reagowanie

Następuje po wystąpieniu realnego zagrożenia lub zdarzenia. Jego celem jest uruchomienie działań prewencyjnych zapobiegających lub minimalizujących możliwość zniszczeń, a po ich wystąpieniu, podjęcie akcji ratowniczej celem dostarczenia pomocy poszkodowanym i ograniczenia wtórnych szkód i strat.

Faza reagowania wymaga:

• Przestrzegania dyscypliny obiegu informacji
• Gromadzenia informacji i dokumentowania działań
• Unikania działań nieprzemyślanych
• Profesjonalnej informacji (rzecznika)
• Prognozowania rozwoju wydarzeń
• Przewidywania skutków podejmowanych decyzji
• Uwzględniania implikacji prawnych decyzji
• Zagwarantowania funkcjonowania instytucji publicznych

4. Odbudowa

Jest końcową fazą cyklu zarządzania kryzysowego. Odbudowę kontynuuje się, aż wszystkie systemy wrócą do stanu poprzedniego albo lepszego niż poprzedni. Odbudowę dzieli się na krótkoterminową i długoterminową. Krótkoterminowa polega na przywróceniu systemów niezbędnych do życia do minimalnych standardów operacyjnych. Odbudowa długoterminowa może trwać wiele lat, aż do kompletnej odbudowy całego obszaru dotkniętego katastrofą. Jednocześnie odbudowa ta powinna być realizowana w nowy sposób, tak aby rejon dotknięty katastrofą był po odbudowie mniej wrażliwy na kolejną katastrofę.

Starosta wykonuje zadania zarządzania kryzysowego przy pomocy Powiatowego Zespołu Zarządzania Kryzysowego. Instytucje odpowiedzialne za działanie w zakresie bezpieczeństwa na terenie powiatu w wielu przypadkach współpracują ze sobą. Wynika to ze stosowanych regulacji i porozumień. Wymiana informacji ma miejsce również pomiędzy:

• Policją,
• Państwową Strażą Pożarną,
• Krajowym System Ratowniczo-Gaśniczym,
• Państwową Inspekcją Pracy,
• Państwową Inspekcją Ochrony Środowiska,
• Państwową Inspekcją Sanitarną,
• Nadzorem budowlanym,
• Urzędem Dozoru Technicznego,
• Państwową Agencją Atomistyki,
• Instytutem Meteorologii i Gospodarki Wodnej.

Do zakresu zadań Powiatowego Centrum Zarządzania Kryzysowego, którego obsługę zapewniają komórki organizacyjne starostwa powiatowego właściwe w sprawach zarządzania kryzysowego, należy przede wszystkim ocenianie występujących i potencjalnych zagrożeń mających wpływ na bezpieczeństwo publiczne oraz prognozowanie tych zagrożeń, a także przygotowanie propozycji działań i przedstawianie staroście wniosków dotyczących wykonania, zmiany lub zaniechania działań ujętych w powiatowym planie reagowania kryzysowego.